Fundamenty
Każdy dom wymaga solidnych fundamentów, oznacza to, że muszą być one nie tylko zgodne z wymiarami podanymi w projekcie, ale też wystarczająco wytrzymałe, suche i ciepłe.
Wzniesienie domu poprzedza stan zerowy, czyli wykonanie budynku do poziomu „zero”, a więc do poziomu podłogi parteru. Ten etap obejmuje roboty ziemne i wykonanie fundamentu. Wydają się one mało ciekawe, ale są bardzo ważną częścią budowy. Przede wszystkim trzeba dopilnować, aby fundamenty zostały prawidłowo usytuowane na działce, a poziom ich posadowienia był zgodny z dokumentacją techniczną. Ważna jest również kontrola robót zbrojarskich a także betonowych. Dlatego nie wystarczy odebrać gotowy fundament, ale trzeba na bieżąco kontrolować wszelkie „zanikające” prace.
W praktyce rzadko się zdarza, że fundamenty są idealnie równe i proste. Zazwyczaj mają trochę inne wymiary niż w projekcie, inne są kąty w narożach ścian, a linia przebiegu ścian nie jest równa. Jeśli odchylenia te są niewielkie – rzędu 2 cm. – zwykle dość łatwo jest je skorygować przy murowaniu pierwszych warstw ścian zewnętrznych. I taką korektę trzeba koniecznie zrobić, aby możliwe było właściwe wzniesienie ścian budynku.
Prace ziemne
Roboty ziemne polegają na usunięciu ziemi roślinnej spod przyszłego domu i wykonanie wykopów.
Zdjęcie ziemi roślinnej
Zanim wykonawce zaczną robić wykopy pod fundamenty, powinni zdjąć humus, czyli warstwę ziemi roślinnej z całego obrysu przyszłego budynku. (z zapasem 1 m z każdej strony). Nie chodzi tylko o to, że jest ona droga, a po zakończeniu budowy będzie ona potrzebna do urządzenia ogrodu. Jej pozostawienie jest dla domu niekorzystne.
Miejsce i sposób składowania humusu nie mogą być przypadkowe. Najlepiej zostawić go tam, gdzie będzie później (przy urządzaniu ogrodu) najbardziej potrzebny, jednak nie za blisko krawędzi wykopów (grozi osunięciem) i nigdy bezpośrednio wokół drzew (ogranicza to dostęp tlenu do korzeni).
Pryzmy ziemi nie powinny być wyższe niż 1,5 m i szersze niż 2 m. Nie można dopuścić do ubicia ziemi (np. wjeżdżając na nią sprzętem budowlanym); może wtedy brakować w niej tlenu czego konsekwencją jest pogorszenie jej jakości.
Wykonanie wykopów
Po wyznaczeniu konturów domu i poziomu jego posadowienia, można rozpocząć przygotowanie wykopów pod fundamenty. Robi się je tylko do głębokość, na jakiej przewidziano posadowienie budynku, nigdy głębiej. Dlatego nawet jeśli wynajmujemy koparkę, ostatnie 10-15 cm. lepiej wybrać ręcznie, by nie „przekopać” fundamentu. Gdy zaś tak się stanie – nie można po prostu z powrotem zasypać gruntu. Jeśli w którymś miejscu głębokość będzie większa niż poziom posadowienia, takie przegłębione miejsce należy wypełnić chudym betonem albo piaskiem stabilizowanym cementem. Nie powinno się używać gruntu rodzimego, chyba, że zostanie w kontrolowany sposób zagęszczony.
Sposób wykonania wykopu zależy od tego, czy ławy fundamentowe będą wylewane w deskowaniu, czy bezpośrednio w gruncie. Znaczenie ma też rodzaj gruntu: wąskie wykopy pod same ławy, trudno jest wykonać w słabo zagęszczonym piasku, bo będzie się on osypywać. Wygodniej jest zrobić szeroki wykop pod cały dom. Głębsze wykopy trzeba zabezpieczyć. np. układając deski na jego krawędzi (przy ostrych skarpach) albo stosując rozparcie (przy głębokości o ponad 1 m).
